Choroba bostońska to infekcja wirusowa, która atakuje najczęściej latem oraz wczesną jesienią. Dotyka przede wszystkim dzieci w wieku szkolnym. Z uwagi na swoje uciążliwe objawy nie powinna być bagatelizowana. Warto zatem poznać jej charakterystyczne symptomy, które wymagają konsultacji lekarskiej.
Chociaż chorobę dłoni, stóp i jamy ustnej (HFMS) przyjęło się określać mianem choroby bostońskiej (tzw. bostonki), jest to określenie niepoprawne. Uważa się, że przyczyną błędnej nomenklatury jest inne schorzenie wywoływane przez enterowirusy – choroba bornholmska. To właśnie – z uwagi na analogię – dało początek błędnemu nazewnictwu.
Choroba bostońska – główne przyczyny
Bostonka to choroba, za powstawanie której odpowiadają enterowirusy – głównie Coxsackie A5, A9, A10, A16, B1, i B3. Niekiedy za zakażenie odpowiada enterowirus 71 (EV 71).
Choroba przenosi się drogą bezpośredniego kontaktu z wydzielinami lub wydalinami. Szybko rozprzestrzenia się między dziećmi, dlatego na schorzenie szczególnie narażone są maluchy w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym – poniżej 10 lat.
Typowe objawy HFMS
Okres wylęgania trwa od 3 do 5 dni. Początkowe symptomy nie są charakterystyczne. Często dziecko skarży się na złe samopoczucie, ból gardła. Niekiedy pojawia się brak apetytu, gorączka. W rzadkich przypadkach może dojść do wymiotów czy biegunki.
Typowe dla bostonki objawy pojawiają się zwykle w drugim dniu choroby. Często pierwsze pęcherzyki zlokalizowane są w jamie ustnej. Z czasem wysypka pokrywa dłonie, podeszwy stóp, pośladki czy nawet okolice narządów płciowych.
Surowicze pęcherzyki osiągają wielkość 3-7 mm średnicy. Niekiedy może dochodzić do ich powiększania i powstawania owrzodzeń. Dlatego ważne jest zachowanie w tym okresie szczególnej higieny – po to, aby uniknąć wtórnego zakażenia bakteryjnego.
Rozpoznanie i leczenie
W przypadku wystąpienia niepokojących symptomów, należy udać się do lekarza. Specjalista – na podstawie objawów klinicznych i po wykluczeniu np. ospy wietrznej – będzie w stanie potwierdzić chorobę bostońską.
Leczenie bostonki polega wyłącznie na łagodzeniu objawów. Zwykle koniecznością jest podawanie leków przeciwgorączkowych (najlepiej zawierających paracetamol). W celu zminimalizowania uciążliwości wysypki zlokalizowanej w jamie ustnej, zaleca się podawanie schłodzonej wodzy do picia.
W przypadku choroby bostońskiej nie jest zasadne podawanie antybiotyków. Leki tego rodzaju działają na bakterie, zaś HFMS jest infekcją wirusową.
Twoje dziecko ma bostonkę? O tym pamiętaj
Choroba bostońska przenosi się bardzo łatwo. Zakaźność utrzymuje się do czasu zaniku wysypki, aczkolwiek wirusy w kale mogą bytować jeszcze przez kilka tygodni po ustąpieniu zmian skórnych. Dlatego zaleca się, by dzieci w okresie objawowym oraz gorączkowym nie uczęszczały do żłobków, przedszkoli czy szkół.
Warto przy tym pamiętać, że przebycie bostonki nie zapewnia trwałej odporności. Z racji tego, że choroba wywoływana jest wieloma różnymi wirusami, istnieje prawdopodobieństwo ponownego zakażenia. Należy zatem stale przestrzegać podstawowych zasad higieny – dzięki temu ryzyko choroby HFMS zostanie ograniczone do minimum.