Polineuropatia – objawy, przyczyny, leczenie i rehabilitacja
Polineuropatia to zespół objawów spowodowany uszkodzeniem wielu nerwów obwodowych. Ich uszkodzenia mogą prowadzić do szeregu objawów, w tym:
- zaburzenia czucia: drętwienie, mrowienie, uczucie „skarpetek” i „rękawiczek”
- objawy ruchowe: osłabienie lub porażenia mięśni
- ból: stały lub napadowy
- zaburzenia autonomiczne: zaburzenia układu nerwowego autonomicznego, odpowiedzialnego za kontrolę takich funkcji jak oddychanie, trawienie i krążenie krwi.
Objawy polineuropatii najczęściej występują symetrycznie, czyli po obu stronach ciała. Najczęściej dotykają kończyn dolnych, ale mogą również obejmować kończyny górne, twarz i tułów.
Przyczyny
Polineuropatia może mieć wiele przyczyn, w tym:
- choroby autoimmunologiczne: zapalenie wielomięśniowe, toczeń rumieniowaty układowy i reumatoidalne zapalenie stawów
- choroby metaboliczne: cukrzyca, niedoczynność tarczycy i niedobór witaminy b12
- choroby zakaźne: wirus hiv, borelioza i wirus zapalenia wątroby typu b
- leki: niektóre, takie jak leki przeciwnowotworowe, chemioterapeutyki i leki przeciwdrgawkowe, mogą powodować uszkodzenie nerwów obwodowych
- toksyny: takie jak metale ciężkie, pestycydy i alkohol.
Diagnostyka
Diagnozę polineuropatii stawia lekarz na podstawie wywiadu medycznego, badania fizykalnego i badań dodatkowych, takich jak:
- elektromonografia (EMG): badanie, które mierzy aktywność elektryczną mięśni
- badania krwi: mogą wykazać przyczynę polineuropatii, taką jak choroba autoimmunologiczna lub infekcja
- badanie płynu mózgowo-rdzeniowego: badanie, które może wykazać obecność infekcji lub stanu zapalnego w ośrodkowym układzie nerwowym
Leczenie
Leczenie polineuropatii zależy od przyczyny choroby. W przypadku polineuropatii spowodowanej chorobą podstawową, leczenie ma na celu zwalczanie tej choroby. W przypadku polineuropatii idiopatycznej, czyli nieznanej przyczyny, leczenie ma na celu łagodzenie objawów i poprawę jakości życia pacjenta.
Rehabilitacja
Rehabilitacja neurologiczna odgrywa ważną rolę w leczeniu polineuropatii. Celem rehabilitacji jest poprawa sprawności fizycznej i jakości życia pacjenta.
Metody rehabilitacji
Metody rehabilitacji w polineuropatii obejmują:
- trening równowagi: ćwiczenia, które pomagają poprawić równowagę i koordynację
- trening siły mięśniowej: ćwiczenia, które pomagają wzmocnić mięśnie
- terapia zajęciowa: ćwiczenia, które pomagają pacjentom w wykonywaniu codziennych czynności
Ważna rola fizjoterapeuty
W rehabilitacji polineuropatii kluczową rolę odgrywa fizjoterapeuta. Fizjoterapeuta jest przeszkolony w zakresie wykonywania ćwiczeń i technik, które mogą pomóc w poprawie sprawności fizycznej i jakości życia pacjentów z polineuropatią.
Fizjoterapia NDT-Bobath
Jedną z metod fizjoterapii, która jest szczególnie skuteczna w leczeniu polineuropatii, jest metoda NDT-Bobath. Metoda NDT-Bobath to holistyczne podejście do rehabilitacji, które skupia się na poprawie funkcji ruchowej i czuciowej. Fizjoterapeuta wykorzystuje w metodzie NDT-Bobath różne techniki, takie jak:
- pozycjonowanie: ułożenie pacjenta w taki sposób, aby zmniejszyć napięcie mięśni i poprawić zakres ruchu
- stymulacja czuciowa: stymulacja receptorów czuciowych w celu poprawy propriocepcji (czucia położenia ciała) i koordynacji
- terapia ruchowa: ćwiczenia, które pomagają w odzyskaniu funkcji ruchowej
Podsumowanie
Rehabilitacja neurologiczna jest ważną częścią leczenia polineuropatii. Fizjoterapeuta może pomóc pacjentom w poprawie sprawności fizycznej i jakości życia. Metoda NDT-Bobath jest jedną z metod fizjoterapii, która jest szczególnie skuteczna w leczeniu polineuropatii.